Cổ tức là gì? Có nên nhận cổ tức hay không?
Đây là bài viết mình dành nhiều thời gian nhất để trình bày sao cho ngắn gọn và dễ hiểu nhất. Gần đây mình nhận được khá nhiều câu hỏi như: Cổ tức là gì, có nên đầu tư để nhận cổ tức hay không? Trong bài viết này mình sẽ phân tích và làm rõ 2 vấn đề này. À mà chỉ chứng khoán Việt Nam thôi nhé, nếu bạn tìm hiểu sang chứng khoán thế giới (quốc gia khác) sẽ có sự khác nhau đấy. |
| Tìm hiểu 100% về cổ tức |
Thế cổ tức là gì mà được người trong giới đầu tư quan tâm đến vậy, tại sao có người đầu tư để ăn cổ tức, có người lại né tránh cổ tức, thế bạn đã hiểu gì về mấy thứ xung quanh cổ tức này chưa? Trong bài viết này mình sẽ làm rõ cho bạn cổ tức là gì? Cổ tức bao gồm những gì? Có nên nhận cổ tức không? Ưu nhược điểm như thế nào?,... Và lấy ví dụ cụ thể rất rõ luôn. Lets gooooo...............!
Cổ tức là gì?
Khi bạn mua cổ phiếu của một công ty A nào đó, dù số lượng bao nhiêu đi nữa thì bạn lập tức trở thành cổ đông của công ty A đó luôn. Thông thường một năm sẽ có một lần doanh nghiệp trả cổ tức cho cổ đông.Cổ tức là một phần lợi nhuận sau thuế được chia cho cổ đông công ty sau khi đã trích lập các quỹ theo quy định. Hàng năm, số tiền được trích ra để chi trả cổ tức sẽ được thông qua trong Đại hội cổ đông.
 |
| Cổ tức là gì? |
Cổ tức của mỗi công ty, mỗi thời điểm chia cổ tức sẽ khác nhau. Có 2 cách để công ty trả cổ tức đó là cổ tức bằng tiền mặt và cổ tức bằng cổ phiếu. Và mỗi cách trả cổ tức này sẽ có ưu và nhược điểm riêng.
Cổ tức bằng tiền mặt
Trả cổ tức bằng tiền mặt là việc doanh nghiệp trả cổ tức bằng tiền mặt trực tiếp vào tài khoản chứng khoán cho cổ đông, cho tài khoản chứng khoán của bạn.
Ví dụ: Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam (VNM) trả cổ tức đợt 6/2020 bằng tiền với tỷ lệ 15% mệnh giá. Như vậy, 1 cổ phiếu VNM sẽ nhận được: 15% x 10.000 = 1.500 đồng tiền cổ tức.
 |
| Cổ tức bằng tiền mặt |
Ưu điểm: Nhà đầu tư sẽ nhận được tiền mặt vào tài khoản, chúng ta có thể lấy số tiền đó tái đầu tư hay như thế nào thì tùy. Chứng mình rằng công ty có một nền tảng vững mạnh, ròng tiền rõ ràng.
Nhược điểm: Nhà đầu tư phải chịu thuế thu nhập cá nhân trên số tiền nhận cổ tức là 5%. Công ty đã vào giai đoạn tăng trưởng ổn định, tâm lý NĐT cho rằng công ty không đầu tư vào máy móc thêm. Bất lợi cho một số công thiếu tiền mặt về huy động để duy trì vốn dự phòng, các khoản dự án đầu tư trong tương lai.
Cổ tức bằng cổ phiếu
Ví dụ: Công ty Cổ phần Tập đoàn Dabaco Việt Nam (DBC) trả cổ tức bằng cổ phiếu đợt 04/2020 với tỷ lệ 20:3. Như vậy, cứ 20 cổ phiếu DBC bạn nắm giữ sẽ nhận được thêm 3 cổ phiếu DBC mới.
 |
| Cổ tức bằng cổ phiếu |
Ưu điểm: Nhà đầu tư tránh được thuế thu nhập cá nhân. Công ty có vốn lưu động, có thể đầu tư máy móc thêm, mở rộng dự án đầu tư. Làm tăng thanh khoản giao dịch cổ phiếu, tăng số lượng cổ phiếu phát hành thêm.
Nhược điểm: Do tăng số lượng cổ phiếu phát hành, vốn hóa không thay đổi nên mệnh giá cổ phiếu sẽ giảm sau khi chia cổ tức bằng cổ phiếu. Nếu công ty không đầu tư thêm máy móc thiết bị, mở rộng dự án đầu tư,...có thể sẽ khiến cổ phiếu giảm giá mạnh.
Cách nhận cổ tức?
Để nhận được trả cổ tức thì bạn chỉ cần nắm giữ cổ phiếu, mua cổ phiếu trước ngày giao dịch không hưởng quyền(GDKHQ).
- Hiện nay, đa số giao dịch cổ phiếu bằng hình thức trực tuyến, nghĩa là các cổ phiếu này đã được niêm yết. Khi đó bạn sẽ nhận cổ tức trực tiếp vào tài khoản chứng khoán của bạn luôn nhé.
- Trong trường hợp bạn đang nắm giữ những cổ phiếu chưa niêm yết, thì bạn cần liên hệ doanh nghiệp để được trả cổ tức.
Ví dụ: Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam (VNM) trả cổ tức đợt 6/2020 bằng tiền với tỷ lệ 15% ngày giao dịch không hưởng quyền(GDKHQ) là 29/06/2020. Như vậy, bạn mua cổ phiếu vào phiên 29/06/2020 hoặc sau ngày này sẽ không được hưởng cổ tức đợt này.
Điều gì xảy ra trong ngày GDKHQ?
Bất kỳ trả cổ tức bằng tiền mặt hay trả cổ tức bằng cổ phiếu thì tất cả doanh nghiệp đều sẽ điều chỉnh giá cổ phiếu trong ngày GDKHQ.
Công thức tính giá điều chỉnh của cổ phiếu:
Trong đó:
P': Giá ngày GDKHQ, giá tham chiếu thực tế.
P: Giá hiện tại
Pi: Giá cổ phiếu phát hành thêm (Mệnh giá 10.000 VNĐ).
I: Tỷ lệ cổ phiếu phát hành thêm.
B: Tỷ lệ chia cổ phiếu thưởng
C: Cổ tức bằng tiền.
===>Lưu ý: Không có giá trị nào thì cho giá trị đó bằng 0.
Ví dụ trả cổ tức bằng tiền mặt: Giá đóng cửa của XYZ phiên 28/06/2020 là 120.000 đồng, ngày GDKHQ là ngày 29/06/2020 trong đợt trả cổ tức bằng tiền mặt với tỷ lệ 15%.
==> Giá mỗi cổ phiếu nhận được tiền cổ tức là: 10.000 x 15% = 1.500 đồng.
==> Giá tham chiếu của XYZ trong phiên ngày GDKHQ sẽ không phải là 120.000 đồng mà thực tế là 120.000 - 1.500 = 118.500 đồng.
Hoặc: P' = [120.000 + (10.000 * 0) - 1.500]/(1+0+0) = 118.500 đồng.
Ví dụ trả cổ tức bằng cổ phiếu: Giá đóng cửa của XYZ phiên 05/04/2020 là 40.000 đồng, ngày GDKHQ là 06/04/2020 trong đợt trả cổ tức bằng cổ phiếu với tỷ lệ 20:3 (15%).
==> Giá tham chiếu của XYZ trong phiên ngày GDKHQ sẽ không phải là 40.000 đồng mà thực tế là:
P' = [40.000 + (10.000 * 15%) - 0]/(1+15%+0) = 36.000 đồng.
Có NÊN đầu tư để ĂN cổ tức hay không?
Hãy luôn nhớ, cổ phiếu chỉ tốt khi nó lên giá, còn lại không quan tâm. Nếu bạn đầu tư lấy cổ tức, sau khi trả cổ tức mà cổ phiếu đó có khả năng lên giá nữa thì không có lý gì mà né tránh cổ tức làm gì cả. Dưới đây mình sẽ làm cho bạn 2 ví dụ gần gũi nhất của 2 cách trả cổ tức trên. Để bạn hiểu sau bản chất của việc chi trả cổ tức, từ đó bạn rút ra kinh nghiệm cho riêng mình và lựa chọn hay không lựa chọn cổ tức.
Ví dụ trả cổ tức bằng cổ phiếu: Bạn đang có 1.000 cổ phiếu của công ty A có giá hiện tại là 60.000 đồng. Và bạn được trả cổ tức bằng cổ phiếu, với tỷ lệ 20:3. Nghĩa là cứ mỗi 20 cổ phiếu bạn nắm giữ sẽ nhận thêm 3 cổ phiếu sau giá điều chỉnh.
- Tổng tài sản trước khi nhận cổ tức: 1.000 x 60.000 = 60.000.000 đồng.
- Tính tài sản sau khi nhận cổ tức nào:
+ Giá cổ phiếu điều chỉnh là:
P' = (60.000 + 10.000 x 15%)/(1+15%) = 53.470 đồng.
+ Số cố phiếu mới bạn nhận được là:
1.000 x 3/20 = 150 cổ phiếu mới với giá 53.470 đồng.
==> Tổng tài sản sau khi nhận cổ tức là:
TS = 1.000 x 53.470 + 150 x 53.470 = 61.500.000 đồng.
==>Không thay đổi nhiều (không giảm), tăng/giảm không nhiều. Tóm lại không thay đổi tài sản. Nhưng số lượng cổ phiếu nắm giữ tăng lên. Nếu cổ phiếu có khả năng tăng lên nữa thì rất có lợi cho nhà đầu tư. Vừa không mất phí giao dịch mua cổ phiếu, không bị đánh thuế gì, còn nếu tiếp tục giảm thì....(tự hiểu!!!).
 |
| Ví dụ về cổ tức |
Ví dụ trả cổ tức bằng tiền mặt: Bạn đang có 1.000 cổ phiếu của công ty A có giá hiện tại là 60.000 đồng. Và bạn được trả cổ tức bằng tiền mặt, với tỷ lệ 15%.
- Tổng tài sản trước khi nhận cổ tức: 60.000.000 đồng.
- Tính tổng tài sản sau khi nhận cổ tức:
+ Mỗi cổ phiếu nhận được: 10.000 x 15% = 1.500 đồng
=>Tổng tiền cổ tức: 1.000 x 1.500 = 1.500.000 đồng.
=> Thuế thu nhập cá nhân 5%: 1.500.000 x 5% = 75.000 đồng
=> Vậy tổng tiền mặt nhận được là: 1.500.000 - 75.000 = 1.425.000 đồng.
Số tiền này có thể rút, mua các cổ phiếu khác cũng được.
+ Giá cổ phiếu sau điều chỉnh là: P' = 60.000 - 1.500 = 58.500 đồng.
===> Tổng tài sản sau khi nhận cổ tức là:
TS = 1.000 x 58.500 + 1.425.000 = 58.500.000 đồng.
==>Thay đổi theo hướng giảm, chắc chắn tài sản giảm. Vì bạn phải đóng thuế 5% của số tiền nhận cổ tức.
Kết luận
Nếu xét về phía tổng tài sản của nhà đầu tư, thì dù là nhận cổ tức bằng tiền mặt hay bằng cổ phiếu thì đều có ưu và nhược điểm riêng.
- Nếu nhận cổ tức bằng tiền mặt: Bạn có số tiền lưu động trong tài khoản, bạn muốn mua thêm cổ phiếu nào cũng được, muốn rút hay như thế nào thì đó là tiền của bạn. Nhưng bạn bị đánh thuế 5% thu nhập cá nhận và số lượng cổ phiếu nắm giữ không thay đổi. Nếu giá cổ phiếu giảm tiếp hay tăng tiếp thì hầu như tài sản chỉ biến động theo số lượng cổ phiếu đã mua trước đó.
- Nếu nhận cổ tức bằng cổ phiếu: Bạn không có tiền mặt lưu động, bạn muốn luân chuyển tiền không có. Nhưng hầu như tổng tài sản không bị giảm, và số lượng cổ phiếu nắm giữ tăng lên. Từ đó giá cổ phiếu biến động sẽ bao gồm tất cả cổ phiếu bạn đang có.
Xem thêm:
- Phân tích kỹ thuật và phân tích cơ bản cái nào tốt hơn?
- Cách chọn cổ phiếu tốt dựa vào phân tích cơ bản
- Phân tích cơ bản là làm gì?
- Forex, ngoại hối, CFD,...là gì?
- Đăng ký ID miễn phí Room cổ phiếu VIP
Bạn còn vấn đề gì không rõ, bạn muốn thắc hãy bình luận phía dưới bài viết này.
Chúc bạn đầu tư thành công và may mắn.
TRÂN TRỌNG
0 Comments